W roku 1815 utworzono rejencję kwidzyńską, cz.1

    Rok 1815 rozpoczął nowy okres dziejów administracji Prus Zachodnich, uwarunkowany z jednej strony zwiększeniem się obszaru państwa po klęsce Napoleona, z drugiej zaś kontynuacją podjętych w okresie poprzednim reform, mających na celu usprawnienie funkcjonowania aparatu administracyjnego. Kończący napoleońską zawieruchę wojenną Kongres w Wiedniu przyniósł nie tylko poważne powiększenie terytorium Prus Zachodnich, ale także kolejną reorganizację władz prowincji. To wtedy wprowadzono w Prusach jednostkę administracyjną Regierungsbezirk jako pośredni szczebel administracji pomiędzy prowincją a powiatem. Regierungsbezirk oznacza tyle co okręg rządowy lub administracyjny. W polskiej literaturze historycznej nazwa ta powszechnie tłumaczona jest jako rejencja.
    Reorganizacja władz była częściową realizacją planów reform Steina – Hardenberga z lat 1807 – 1815, centralizujących władzę w monarchii pruskiej.  W prowincji Prusy Zachodnie utworzone zostały dwa okręgi rejencyjne tj. kwidzyński i gdański. W skład kwidzyńskiego okręgu rejencyjnego (Regierungsbezirk Marienwerder) weszły pierwotnie następujące obszary: z tzw. Starych Prus (Altpreussen): miasta Kwidzyn, Prabuty, Susz, Iława, Lubawa i Nowe Miasto wraz z przyległymi terenami - z Prus Zachodnich: powiat chojnicki i część powiatu starogardzkiego z Gniewem, południowa część powiatu malborskiego ze Sztumem i Dzierzgoniem oraz ziemia chełmińsko-michałowska; północna część powiatu wałeckiego i powiat kamieński; z byłych departamentów  płockiego i poznańskiego – tereny położone po obu stronach Wisły na północ od Ciechocinka – z Grudziądzem, Toruniem oraz Świeciem i Tucholą włącznie.
    Wprowadzenie nowego podziału administracyjnego było procesem długim, a linia graniczna kształtowała się drogą licznych sporów pomiędzy władzami prowincji i poszczególnych rejencji. Najwięcej kontrowersji wywołała sprawa rozgraniczenia obszaru Prus Zachodnich i Wielkiego Księstwa Poznańskiego. Chodziło tu przede wszystkim o część okręgu nadnoteckiego na pograniczu z Pomorzem Zachodnim, tj. ziemię: wałecką i kamieńsko-złotowską. Istotną rolę odgrywał tu czynnik polityczny i narodowościowy, zważywszy, że Wielkie Księstwo utożsamiano z obszarem rdzennie polskim. Prezydent rejencji kwidzyńskiej Theodor Gottlieb von Hippel już 29 maja 1814 roku przedłożył kanclerzowi Hardenbergowi własny projekt rozgraniczenia, wedle którego w granicach rejencji kwidzyńskiej miałby znaleźć się cały okręg nadnotecki z Bydgoszczą. Plan von Hippela – przeciwnika m.in. utworzenia odrębnej rejencji gdańskiej – został w Berlinie odrzucony. Większość luterańskiej ludności niemieckiej z powiatów Wałcz (Deutsch Krone) i Kamień Krajeński (Kamin) ostro występowała przeciw włączeniu ich ziem do obwodu rejencyjnego bydgoskiego. Rozporządzeniem gabinetowym z 13 września 1815 roku postanowiono powiaty Wałcz i Złotów (Flatow) wcielić w skład rejencji kwidzyńskiej w prowincji Prusy Zachodnie. Włączenie tych ziem w obręb prowincji zachodniopruskiej miało być zdaniem nadprezydenta Schöna przeciwwagą dla spolonizowanych południowych powiatów rejencji kwidzyńskiej. W uzasadnieniu można przeczytać, że nastąpiło to  „…ze względu na panujące tam stosunki i mieszkańców tych ziem pragnących żyć w utrwalonym wcześniej porządku”. W 1816 roku niektóre graniczne miejscowości należące w okresie Księstwa Warszawskiego do departamentu bydgoskiego włączono także do prowincji zachodniopruskiej. Postulaty wysuwane przez polską szlachtę ziemi toruńskiej i michałowskiej, odnośnie włączenia tych powiatów do Księstwa Poznańskiego, wywołały szybko kontrakcję władz miejskich Torunia i Chełmna, popartą zresztą przez najwyższe władze państwowe...  cdn...

Mapa Prowincji Pruskiej i Poznańskiej z 1833 roku autorstwa Adolfa Stielera, jednego z najwybitniejszych niemieckich kartografów XIX wieku. Mapa przedstawia obok prowincji pruskiej i poznańskiej małą mapkę przeglądową Królestwa Prus oraz dwa małe plany okolic Królewca i Gdańska. Pod dolnym brzegiem mapy wymienione zostały wszystkie osiem prowincji Prus wraz z ich rejencjami

Fragment mapy Stielera - okolice Kwidzyna