Miłosna przed wojną nosiła nazwę Liebenthal. Nie leżała także w granicach administracyjnych Kwidzyna. Stanowiła osobne przedmieście miasta, na trasie w kierunku Grudziądza. Dzisiejsza nazwa ogranicza się właściwie do terenów, na których leży zabytkowy kompleks stadniny koni, wcześniej jednak przedmieścia te ciągnęły się już od miejsca, w których wybudowano miejskie wodociągi (obecne Przedsiębiorstwo Wodociągów i Kanalizacji). W pierwszych wzmiankach, pochodzących z okresu średniowiecza, ta osada wymieniana jest jako miejskie pastwiska, użytkowane przez biskupa pomezańskiego i miasto, następnie jako folwark miejski.
Kiedy w XIX wieku zaczęto wykorzystywać pociągi jako nową formę transportu, w 1899 roku przez Miłosną poprowadzono szlak komunikacyjny w kierunku Kisielic, a na samym terenie zbudowano dworzec kolejowy Liebenthal, po którym dziś nie ma już śladu. O dogodnym i ważnym dla Kwidzyna położeniu Miłosnej świadczy również fakt wybudowania tu w 1900 roku miejskich wodociągów, które zaopatrywały miasto w wodę. Dla ułatwienia transportu wody pitnej dla miasta, w tym też czasie zbudowano wieżę ciśnień. Miłosna dla kwidzyniaków kojarzy się jednak nierozerwalnie z końmi oraz zespołem zabytkowym Państwowego Stada Ogierów. Wszyscy, którzy kiedykolwiek trafią w te strony, wywożą niezatarte wspomnienia zabytkowego kompleksu starych pruskich budowli i malowniczego położenia. Jednak tereny te nie tylko związane są z hodowlą koni czy sportami jeździeckimi.
Historia stada ogierów w Kwidzynie sięga 1788 roku. Założono wtedy pierwszą stadninę koni. Jej lokalizacja przypadła na plac przy zamku, dawniej określany jako przedzamcze. Głównym zadaniem stadniny było zaopatrywanie pobliskich prowincji w konie, które w tamtych czasach były główną siłą pociągową. Liczba koni w stadninie zwykle wynosiła ponad setkę. Dla przykładu – w 1898 roku w stajniach było 115 ogierów. Miasto rozbudowywało się. Lokalizacja stadniny obok zamku okazała się niepraktyczna. W związku z tym na początku XX wieku podjęto decyzję o budowie nowego kompleksu. Wtedy właśnie na lokalizację wybrano tereny w bezpośrednim sąsiedztwie miasta – obecną Miłosną. W 1910 roku oddano do użytku cały kompleks, w obrębie którego znalazły się trzy potężne stajnie, kryta ujeżdżalnia, wieża z wiatrakiem, która stanowiła własne źródło zaopatrywania w wodę, a także osobne osiedle mieszkaniowe dla wszystkich pracowników kompleksu. Teren działalności stada obejmował ówczesne powiaty: Kwidzyn, Susz, Malbork, Elbląg, Sztum, Ostróda, Nidzica, Szczytno, Olsztyn. Funkcjonowanie stadniny przerwała jednak II wojna światowa.
Działalność powojenną Stado rozpoczęło w maju 1946 roku. Pierwsze ogiery pochodziły z zakupów UNRRA (była to tzw. Administracja Narodów Zjednoczonych do spraw Pomocy i Odbudowy). W 1947 roku odnotowano już 88 ogierów, w większości rasy wschodniopruskiej. W kolejnych latach zaczęto sprowadzać ogiery rasy dölle z Norwegii, ogiery ardeńskie, belgijskie, angielskie, fiordingi. Działalność hodowlaną Stado zakończyło w 1972 roku, ograniczając się jedynie do prowadzenia pracy szkoleniowej. Przez szereg lat Stado było podporą sportów jeździeckich, gdzie poza pracą treningową organizowano liczne zawody konne i zgrupowania szkoleniowe kadry narodowej rangi Mistrzostw Polski. Miłosna była także ośrodkiem przygotowań olimpijskich.
Państwowe Stado Ogierów w Miłosnej zostało zlikwidowane w latach dziewięćdziesiątych XX wieku. Po długim procesie różnych przekształceń i próbach sprzedaży terenów, Miłosną odkupiła Gmina Miejska Kwidzyn. Zespół jednorodnych stylistycznie zabudowań jest siedzibą stowarzyszenia Eko-Inicjatywa oraz spółki „Tereny rekreacyjno-wypoczynkowe Miłosna”. Klub jeździecki zajmuje się działalnością sportową i rekreacyjną, oferując przejażdżki konne, naukę jazdy konnej, przejażdżki bryczkami czy kuligi. Na terenie Miłosnej odbywa się wiele imprez: Dni Kwidzyna, Skandia Maraton Lang Team czy zawody motocyklowe Enduro. Lasy okalające Miłosną są miejscem rodzinnych spacerów mieszkańców miasta. Ze względu na występującą tam roślinność stepową utworzono rezerwat przyrody „Ostnice Jana”. Wszystkie te przemiany na szczęście nie zatarły urody Miłosnej. Bez cienia wątpliwości można powiedzieć, że jest to jedno z najpiękniejszych miejsc do odwiedzenia w Kwidzynie.
Kiedy w XIX wieku zaczęto wykorzystywać pociągi jako nową formę transportu, w 1899 roku przez Miłosną poprowadzono szlak komunikacyjny w kierunku Kisielic, a na samym terenie zbudowano dworzec kolejowy Liebenthal, po którym dziś nie ma już śladu. O dogodnym i ważnym dla Kwidzyna położeniu Miłosnej świadczy również fakt wybudowania tu w 1900 roku miejskich wodociągów, które zaopatrywały miasto w wodę. Dla ułatwienia transportu wody pitnej dla miasta, w tym też czasie zbudowano wieżę ciśnień. Miłosna dla kwidzyniaków kojarzy się jednak nierozerwalnie z końmi oraz zespołem zabytkowym Państwowego Stada Ogierów. Wszyscy, którzy kiedykolwiek trafią w te strony, wywożą niezatarte wspomnienia zabytkowego kompleksu starych pruskich budowli i malowniczego położenia. Jednak tereny te nie tylko związane są z hodowlą koni czy sportami jeździeckimi.
Historia stada ogierów w Kwidzynie sięga 1788 roku. Założono wtedy pierwszą stadninę koni. Jej lokalizacja przypadła na plac przy zamku, dawniej określany jako przedzamcze. Głównym zadaniem stadniny było zaopatrywanie pobliskich prowincji w konie, które w tamtych czasach były główną siłą pociągową. Liczba koni w stadninie zwykle wynosiła ponad setkę. Dla przykładu – w 1898 roku w stajniach było 115 ogierów. Miasto rozbudowywało się. Lokalizacja stadniny obok zamku okazała się niepraktyczna. W związku z tym na początku XX wieku podjęto decyzję o budowie nowego kompleksu. Wtedy właśnie na lokalizację wybrano tereny w bezpośrednim sąsiedztwie miasta – obecną Miłosną. W 1910 roku oddano do użytku cały kompleks, w obrębie którego znalazły się trzy potężne stajnie, kryta ujeżdżalnia, wieża z wiatrakiem, która stanowiła własne źródło zaopatrywania w wodę, a także osobne osiedle mieszkaniowe dla wszystkich pracowników kompleksu. Teren działalności stada obejmował ówczesne powiaty: Kwidzyn, Susz, Malbork, Elbląg, Sztum, Ostróda, Nidzica, Szczytno, Olsztyn. Funkcjonowanie stadniny przerwała jednak II wojna światowa.
Działalność powojenną Stado rozpoczęło w maju 1946 roku. Pierwsze ogiery pochodziły z zakupów UNRRA (była to tzw. Administracja Narodów Zjednoczonych do spraw Pomocy i Odbudowy). W 1947 roku odnotowano już 88 ogierów, w większości rasy wschodniopruskiej. W kolejnych latach zaczęto sprowadzać ogiery rasy dölle z Norwegii, ogiery ardeńskie, belgijskie, angielskie, fiordingi. Działalność hodowlaną Stado zakończyło w 1972 roku, ograniczając się jedynie do prowadzenia pracy szkoleniowej. Przez szereg lat Stado było podporą sportów jeździeckich, gdzie poza pracą treningową organizowano liczne zawody konne i zgrupowania szkoleniowe kadry narodowej rangi Mistrzostw Polski. Miłosna była także ośrodkiem przygotowań olimpijskich.
Państwowe Stado Ogierów w Miłosnej zostało zlikwidowane w latach dziewięćdziesiątych XX wieku. Po długim procesie różnych przekształceń i próbach sprzedaży terenów, Miłosną odkupiła Gmina Miejska Kwidzyn. Zespół jednorodnych stylistycznie zabudowań jest siedzibą stowarzyszenia Eko-Inicjatywa oraz spółki „Tereny rekreacyjno-wypoczynkowe Miłosna”. Klub jeździecki zajmuje się działalnością sportową i rekreacyjną, oferując przejażdżki konne, naukę jazdy konnej, przejażdżki bryczkami czy kuligi. Na terenie Miłosnej odbywa się wiele imprez: Dni Kwidzyna, Skandia Maraton Lang Team czy zawody motocyklowe Enduro. Lasy okalające Miłosną są miejscem rodzinnych spacerów mieszkańców miasta. Ze względu na występującą tam roślinność stepową utworzono rezerwat przyrody „Ostnice Jana”. Wszystkie te przemiany na szczęście nie zatarły urody Miłosnej. Bez cienia wątpliwości można powiedzieć, że jest to jedno z najpiękniejszych miejsc do odwiedzenia w Kwidzynie.
 |
| Miłosna krótko po zakończeniu budowy w 1910 roku. Uwagę zwraca zupełnie niezagospodarowany plac na pierwszym planie pocztówki |
 |
| W budynku dawnej administracji mieści sie dziś siedziba Eko-Inicjatywy. Drzewa posadzone wtedy rosną do dziś... |
Czytając powyższy ciekawy tekst, przypomniał mi się kawał, który około 1947 roku krążył w Kwidzynie. "Co to jest UNRRA? Jest to Urząd Niesprawiedliwych Rozdziałów Resztek Amerykańskich". A UNRRA to nie tylko konie. Czasami ojciec przynosił do domu różne konserwy, otrzymane właśnie z tej pomocy amerykańskiej. Do dzisiaj pamiętam zachwycający smak, który znajdował się w małych, ciemnozielonych puszkach. Był to deser podobny do budyniu, ale nie budyń, o smaku ananasowym. Do tamtego czasu nie znałem tego smaku. O tym, że jest to smak ananasów, powiedzieli mi rodzice, którzy jedli je przed wojną.(KK)
OdpowiedzUsuń