poniedziałek, 23 grudnia 2013

Święta, Święta...

Wiatr już ucichł, oddał nuty Wigilijnej nocy. Spotkamy się przy stole, podzielimy sercami,
  z rodziną, znajomymi, wspomnimy ciepło tych, którzy już odeszli...
To noc wyjątkowa…Jedyna… Niepowtarzalna…Noc Bożego Narodzenia…

wtorek, 17 grudnia 2013

Trochę kultury

Tym razem inny, ciekawy dokument z 1947 roku. Dotyczy ruchu kulturalnego w Kwidzynie po II wojnie światowej. Oryginał w zbiorach APE.


środa, 11 grudnia 2013

Jak działała Biblioteka w 1954 roku

Tym razem nie będę pisać. Zamieszczam za to bardzo ciekawe sprawozdanie z działalności Biblioteki Miejskiej za 1954 rok. Ciekawe to były czasy...

niedziela, 1 grudnia 2013

środa, 13 listopada 2013

Wyjątkowy 1975 rok w Katedrze

    Rok 1975 rozpoczął się kiepsko. Winne temu były fatalne warunki atmosferyczne, gdyż - co raczej rzadkie w środku zimy - wciąż padał deszcz. W tych warunkach nie było raczej szans, aby nie zachorować. Proboszcz Katedry - O. Efrem Mikołajczuk chodząc po kolędzie nabawił się tak silnego przeziębienia, że zakonnicy zastanawiali się, czy nie powinien znaleźć się pod stałą opieką lekarską w szpitalu.

wtorek, 5 listopada 2013

Rzeczypospolita Kwidzyńska - dzieje Polskiego Gimnazjum w Prusach Wschodnich

    No i stało się... Jakiś czas temu, pisząc tekst na bloga o Polskim Gimnazjum pomyślałam o tym, że temat jest na tyle ciekawy, że warto przybliżyć go szerszym kręgom czytelników. Kiedy kręciliśmy z Wojtkiem Bryczkowskim audycję byłam już w trakcie wyjaśniania kolejnych szczegółów, uzupełniających wiedzę o wydarzeniach z 1939 roku. Powstał dość obszerny artykuł, który został przyjęty do publikacji przez ogólnopolski Miesięcznik "Odkrywca".

niedziela, 3 listopada 2013

Szczepienia przeciwko ospie

    Już według ustawy Rzeszy z 8 kwietnia 1874 roku wprowadzono nakaz szczepienia dzieci przeciwko ospie. Obowiązek szczepienia obejmował dzieci w pierwszym roku zaraz po urodzeniu oraz każde dziecko w wieku 12 lat, będące najczęściej uczniem jakiejś szkoły.
    W okresie gorącej kampanii plebiscytowej 1920 roku na Powiślu również nie zapomniano o szczepieniach i przeprowadzono obowiązkowe szczepienia dla dzieci z rocznika 1910.

piątek, 18 października 2013

Pamięci Mariana Laurentowicza

Marian Laurentowicz. To był wyjątkowy człowiek. Spokojny, ciepły, uprzejmy. Często przy okazji przypadkowych spotkań "na mieście" gawędziliśmy o Kwidzynie. O naszym wspólnym mieście. Bardzo angażował się w to, co robił. Zawsze i do końca.W numerze 47 "Schodów Kawowych" ukazał się drukiem  tekst pana Mariana, z jego wspomnień, związanych mocno z Technikum Mechanizacji Rolnictwa w Kwidzynie (popularne KONIE). Dziś publikuję obszerne fragmenty tego tekstu. Ciekawych zdjęć, zamieszczonych w artykule odsyłam do kwartalnika.

czwartek, 10 października 2013

Wracam do pisania... a tym razem o drogach

Po dłuższej przerwie wracam do pisania o Kwidzynie. Mam nadzieje, że uda mi się powrócić do poprzedniego tempa ;)
W niniejszym poście w pewien sposób powracam do poprzedniego wątku o alejach przydrożnych. Aleje powstawały przy drogach, ale też kiedyś te drogi ktoś musiał wybudować...

niedziela, 22 września 2013

Aleje przydrożne

    W ostatni czwartek wybrałam się do naszego Muzeum Zamkowego na konferencję poświęconą tematowi zadrzewień przydrożnych na terenach dawnych Prus Wschodnich. Organizatorzy, jak napisali w swoich materiałach promocyjnych, postawili sobie za cel ochronę dziedzictwa regionu Dolnego Powiśla oraz podjęcie dialogu w zakresie budowania pozytywnego wizerunku alei jako istotnego elementu krajobrazu kulturowego. Może brzmi zagmatwanie, ale tak naprawdę warto było uczestniczyć w tej konferencji.

niedziela, 15 września 2013

Burzom dziejów nie dali się zgnieść cz. 2

    Jeszcze w czerwcu br., tuż przed wakacjami nagrywaliśmy z Wojtkiem Bryczkowskim odcinek o polskich gimnazjalistach. Dopiero później Wojtek podjął decyzję o przesunięciu daty jego emisji na "po wakacjach". Dlatego teraz mój wpis i emisja audycji w tv Kwidzyn nałożyły się...

niedziela, 1 września 2013

Burzom dziejów nie dali się zgnieść cz. 1



II wojna światowa nie zaczęła się 1 września 1939 roku na Westerplatte. Zaczęła się 25 sierpnia w Kwidzynie. W tym dniu Gestapo i policja, nie wiedząc jeszcze o zmianie rozkazu Hitlera w sprawie wybuchu wojny – aresztowali wszystkich uczniów i nauczycieli polskiego gimnazjum w Kwidzynie...

poniedziałek, 26 sierpnia 2013

Krótka wiadomość ... cz 3

To ostatni już fragment oryginalnej gazetki, która ukazała się w Kwidzynie 1850 roku (pisownia oryginalna):

    I tak budowę w roku 1850 znowu zapoczęto, i mury po naywiększey części dokończono. Oprócz straty ze zmiany papierów wynikłey i tem ieszcze zmalał fundusz budowy o 2400 talarów, że część wyznaczonego na niem maiątku klasztornego pochodząca, iak dowiedziono, z fundacyi prywatney na

wtorek, 20 sierpnia 2013

Krótka wiadomość ... cz 2

Dalszy ciąg tekstu oryginalnej gazetki, która ukazała się w Kwidzynie 1850 roku (pisownia oryginalna. Rzecz dotyczy budowy Kościoła św. Trójcy w Kwidzynie.

    Wyznaczony fundusz dodawaniem prowizyi i znacznych składek pomału się mnożył, i w roku 1842 na summę wyrósł, że sie ważono bliżey przystąpić do rzeczy założoney. Zakupiono grunt bardzo dobrze położony na mieysce budowy, i przystąpiono do układu planu na onęż, którego wykonanie na koniec i od Nayiaśnieyszego Pana króla przyjęte zostało.

czwartek, 15 sierpnia 2013

Krótka wiadomość ... cz 1

Tekst oryginalnej gazetki, która ukazał się w Kwidzynie 1850 roku (pisownia oryginalna):

Krótka wiadomość o rozpoczętem w Kwidzynie, biskupstwa Warmiyskiego, wybudowaniu kościoła katolickiego, i prośba o dobroczynne składki na postępek i dokończenie tey budowy.

czwartek, 8 sierpnia 2013

Achille Ratti - papież, który odwiedził Kwidzyn


    W polskiej literaturze historycznej istnieje olbrzymia ilość publikacji naukowych, popularnonaukowych, pamiętników, wspomnień i przyczynków książkowych oraz setki artykułów omawiających w całości lub w części sprawy związane z głosowaniem za przynależnością narodową Powiśla w 1920 roku. W drobnych z pozoru szczegółach są jednak jeszcze wydarzenia, które czekają na dokładne zbadanie. Jednym z przykładów jest pobyt na terenach plebiscytowych nuncjusza apostolskiego, komisarza kościelnego na tereny plebiscytowe – Achille Rattiego. Jego wizyta nie jest jednoznacznie do końca oceniona i zbadana.

wtorek, 30 lipca 2013

Bałtijsk - miasto na Mierzei Wiślanej

    Dzisiaj w drodze wyjątku odejdę nieco od Kwidzyna i tematyki Powiśla. Pozostanę jednak w "strefie" Prus, choć tym razem zabiorę was na obszar dawnych Prus Wschodnich. Do miejscowości, która dziś w Federacji Rosyjskiej jest najbardziej wysuniętym miastem w kierunku zachodnim...

czwartek, 18 lipca 2013

Organy

    Prawdopodobnie pierwsze organy istniały w kwidzyńskiej katedrze już za czasów Doroty z Mątów. Zachowały się przekazy źródłowe, mówiące iż błogosławiona nieraz w ekstazie słuchała ich dźwięku. Nie do końca wiadomo, w którym miejscu się znajdowały...

wtorek, 9 lipca 2013

Hokej na lodzie

    W Kwidzynie nie ma krytego lodowiska. Mimo to, w mieście działała niegdyś drużyna hokejowa. Początek jej działalności przypadł na przełom roku 1949 i 1950. Pierwsze mecze hokejowe odbywały się na stawie przy ul. Granicznej.

piątek, 5 lipca 2013

Z odcinka wychowania młodzieży szkolnej...

    "Miasto nasze to miasto szkół, w którym życie kulturalno - oświatowe winno stać na bardzo wysokim poziomie, warunki ku temu niewątpliwie istnieją i można młodzieży stworzyć odpowiednie warunki wyżycia się a przez to samo zmniejszyłyby się wybryki chuligańskie, które niestety rozpowszechniają się na terenie naszego miasta. Partia nasza i rząd w swoich poczynaniach kładą nacisk na życie kulturalno oświatowe, a szczególnie zwraca się uwagę na młodzież, która jest bazą naszego społeczeństwa, jak młodzież sobie wychowamy takich w przyszłości będziemy mieli obywateli..." pisano w sprawozdaniu Miejskiej Rady Narodowej w 1959 roku...

czwartek, 27 czerwca 2013

Stary teatr w Kwidzynie

    Już tylko raczej starsi mieszkańcy naszego miasta pamiętają, jak wyglądał w latach pięćdziesiątych i sześćdziesiątych plac przy Katedrze i jak wyglądał stary teatr. Funkcję teatru bowiem pełnił dawny dom ewangelicki, wybudowany w latach trzydziestych. Pierwotnie, od 1945 roku własność Franciszkanów, później przejęty przez władze i przekazany w administrowanie Powiatowego Domu Kultury.

piątek, 21 czerwca 2013

Niemiec patronem ulicy?

    Maj i czerwiec to zawsze były miesiące, w których ilość różnorodnych zajęć w pracy powoduje zwykły brak czasu wolnego. I ja jestem w ciągłym "niedoczasie", jak to zwykło się ostatnio mówić. Przepraszam za to swoich stałych czytelników i "obiecuję poprawę".
    Dziś króciutko chciałam omówić ciekawostkę, na którą natknęłam się podczas przeglądania różnych

poniedziałek, 10 czerwca 2013

Przyczynek do dziejów Milicji Obywatelskiej

   Powróćmy znowu do 1945 roku. Jedną z pierwszych instytucji polskich w Kwidzynie była Milicja Obywatelska (MO). Została powołana przez polskie władze w kwietniu lub maju 1945 roku. Komendę wówczas stanowił piętnastoosobowy oddział milicji, który miał zapewnić bezpieczeństwo w mieście, co początkowo było niezbyt realne ze względu na liczebność wojsk radzieckich.

poniedziałek, 3 czerwca 2013

Paulin kwidzyniak na Jasnej Górze

Pamięci Ojca Tymoteusza Ryszarda Hułasa
(03.09.1936 – 02.03.2011)
    Ryszard Hułas urodził się 3 września 1936 roku w Sahryniu w powiecie hrubieszowskim z rodziców Jana i Marianny z domu Stangret. 29 grudnia 1936 r. został ochrzczony w kościele parafialnym pw. św. Cyryla i Metodego w Sahryniu. W 1943 roku los rzucił całą rodzinę do Biszczy, ponieważ w rodzinnym Sahryniu zaczynali szaleć Ukraińcy. Jednak i tu nie dane im było zagrzać na dłużej miejsca.

wtorek, 28 maja 2013

Regionalizm na Powiślu

    O regionalizmie zaczęto mówić dopiero u schyłku XIX wieku we Francji, raczej w kontekście prowincjonalizmu i nacjonalizmu. Dziś regionalizm akcentuje przede wszystkim odrębność kulturową. O regionalizmie w kulturze polskiej na Powiślu można raczej mówić dopiero po 1945 roku. Zarówno nasze miasto, jak i większość ziem powiatu kwidzyńskiego w swoich dziejach leżała na terenie państwa niemieckiego. Niemieckie tradycje społeczno – regionalne były w naszym regionie bogate, ale nie było ich kontynuacji po 1945 roku.

poniedziałek, 20 maja 2013

20 maja 1945 roku otwarto Szkołę Podstawową nr 1

    Dokładnie sześćdziesiąt osiem lat temu Kwidzyn zmagał się z porządkowaniem różnych spraw po dopiero co zakończonej wojnie światowej. W mieście stacjonowali Rosjanie, panował ogólny bałagan, a polska władza dopiero budowała swoje struktury.

wtorek, 14 maja 2013

Dyliżans w Kwidzynie

    W 1973 roku cała Polska, a chyba nawet cały świat, obchodzili 500 lecie urodzin Mikołaja Kopernika. Z tej okazji szkoły, organizacje i różne instytucje przygotowywały liczne imprezy, mające uczcić pamięć wielkiego astronoma. Poczta uczciła ten rok poprzez przesłanie przesyłek listowych pocztą dyliżansową oraz pocztą balonową. Poczta dyliżansowa kursowała „Szlakiem Kopernika” z Olsztyna do Krakowa. Jedną ze stacji pośrednich był Kwidzyn, do którego dyliżans zawitał 19 maja 1973 roku.

czwartek, 9 maja 2013

Stare nowe stare miasto

    Pod koniec lat pięćdziesiątych teren starego miasta Kwidzyna, poza nielicznymi zachowanymi domami przy ulicy Targowej, zionął pustką. Stare, wypalone mury domów zostały rozebrane, cegły po części wywiezione, po części wykorzystane w innych celach budowlanych. Miejscami zalegał jeszcze niewywieziony gruz, powoli porastający chwastami. W tym samym czasie dał o sobie znać dotkliwy brak mieszkań dla przesiedleńców, repatriantów i nowych osadników.

niedziela, 5 maja 2013

Skąd na Bawarii symbole naszego miasta?

    Heimatkreis Marienwerder to nie tylko działalność w Celle. Jak wspomniałam w poprzednim poście, co dwa lata odbywa się zjazd wszystkich członków tej organizacji. Ale nie jest to jedyne stałe miejsce spotkań byłych mieszkańców Marienwerder. Jest jeszcze jedna miejscowość, która regularnie podejmuje wszystkich, którzy mieszkali lub urodzili się w naszym mieście. To niewielka miejscowość Hammer w Bawarii.

środa, 1 maja 2013

Heimatkreis Marienwerder - co to takiego?

    W 1945 roku, o czym chyba każdy kwidzyniak wie - nastąpiła wymiana demograficzna mieszkańców. Tak to się "ładnie" określa dziś w historiografii. Mieszkańcy, którzy od pokoleń mieszkali w Marienwerder, budowali je, unowocześniali, po prostu wiedli zwyczajne życie - musieli opuścić swoje domy. Najpierw w następstwie rozkazu ewakuacji w styczniu 1945 roku, potem już na zawsze w wyniku prowadzonej polityki wysiedlania za Odrę.

sobota, 27 kwietnia 2013

Pomnik w Czarnem Dolnem


    Temat pomników okazał się być bardzo "wciągający". Przygotowując krótki wpis o obelisku w Racholcu pamiętałam, że dostałam kiedyś fotografię - powojenną - opisaną jako pomnik w Brachlewie, 1959 rok. Planowałam, aby jej skan wkleić do poprzedniego posta. Kiedy odnalazłam zdjęcie, okazało się, że podpis na odwrocie wprowadził mnie w błąd. To nie był pomnik w Brachlewie. Błąd popełnił autor opisując swoją fotografię.

wtorek, 23 kwietnia 2013

Pomnik w Racholcu

    Po pierwszej wojnie światowej granice nowoodrodzonego państwa polskiego wytyczane były w bardzo różnych okolicznościach. Jeden odcinek dzięki powstaniu, inny na mocy traktatu pokojowego, jeszcze inny na mocy wyników głosowania plebiscytowego. Na Powiślu - po przegranym plebiscycie 1920 roku - Niemcy bardzo mocno akcentowali swoje zwycięstwo. Praktycznie przy każdej okazji. Jedną z nich było poświęcenie pomnika ku czci poległych żołnierzy niemieckich w I wojnie światowej w Brachlewie. Dzisiejsze Brachlewo - wtedy dla jednych nazywało się Rachelshof, a dla innych Racholc.

piątek, 19 kwietnia 2013

W roku 1815 utworzono rejencję kwidzyńską, cz.2

    Przypisane decyzją z 30 czerwca 1815 roku do Prus Zachodnich powiaty oberlandzkie: morąski (Mohrungen) i nidzicki (Neidenburg) weszły ostatecznie wskutek protestu stanów wschodniopruskich w skład rejencji królewieckiej. W 1816 roku dokonano szeregu poprawek linii granicznej między rejencjami w Królewcu i Kwidzynie na korzyść tej pierwszej. Pokutowały tu również zaszłości historyczne, jako że w opinii środowisk junkierskich: „Prusy Zachodnie były krajem obarczonym piętnem zdrady z 1454 roku”.

poniedziałek, 15 kwietnia 2013

W roku 1815 utworzono rejencję kwidzyńską, cz.1

    Rok 1815 rozpoczął nowy okres dziejów administracji Prus Zachodnich, uwarunkowany z jednej strony zwiększeniem się obszaru państwa po klęsce Napoleona, z drugiej zaś kontynuacją podjętych w okresie poprzednim reform, mających na celu usprawnienie funkcjonowania aparatu administracyjnego. Kończący napoleońską zawieruchę wojenną Kongres w Wiedniu przyniósł nie tylko poważne powiększenie terytorium Prus Zachodnich, ale także kolejną reorganizację władz prowincji. To wtedy wprowadzono w Prusach jednostkę administracyjną Regierungsbezirk jako pośredni szczebel administracji pomiędzy prowincją a powiatem. Regierungsbezirk oznacza tyle co okręg rządowy lub administracyjny. W polskiej literaturze historycznej nazwa ta powszechnie tłumaczona jest jako rejencja.

piątek, 12 kwietnia 2013

W telegraficznym skrócie o Szkole Muzycznej w Kwidzynie

    Od 16 do 19 kwietnia w Kwidzynie odbędzie się cykl imprez, związanych z 65 rocznicą powołania do życia szkoły muzycznej w Kwidzynie. Dzisiejsza Państwowa Szkoła Muzyczna I stopnia im. Feliksa Nowowiejskiego nie od początku była szkołą państwową. Początki były o wiele skromniejsze, a warunki w mieście, które wciąż dźwigało się po wydarzeniach z 1945 roku były delikatnie mówiąc - ciężkie.

poniedziałek, 8 kwietnia 2013

Feliks Nowowiejski

    Zawsze coś w głowie komponował. Nawet wtedy, kiedy nic nie robił, w jego głowie snuły się muzyczne myśli. Nikomu obcemu nie wolno było wchodzić do gabinetu, kiedy komponował. Był światowej sławy kompozytorem, dyrygentem i pedagogiem. Swój koncert miał także w Kwidzynie.

czwartek, 4 kwietnia 2013

Ursel Boyens Heym

    Urodziła się 3 lutego 1926 roku. W Marienwerder. Spędziła tutaj całą swą młodość. Dorastała w otoczeniu wielkich historycznych wydarzeń, które później wywarły olbrzymi wpływ na Jej życie.

poniedziałek, 1 kwietnia 2013

Pamiętny kwiecień 1977 roku

    W 1977 roku Wielkanoc wypadała 10 kwietnia. Dziś dzień ten ma zupełnie inny wymiar. Wtedy jednak był to zwykły dzień, tradycyjnych świąt Zmartwychwstania Pańskiego. Dla kwidzyniaków, a szczególnie tych, którzy uczęszczali do Katedry, święta te na długo utrwaliły się w pamięci.

sobota, 30 marca 2013

Wielkanoc - Ostern - Пасха

Przed nami najstarsze i najważniejsze święto chrześcijańskie. Z tej okazji wszystkim moim czytelnikom - starym, nowym, stałym i okazjonalnym:

czwartek, 28 marca 2013

Czwórka - moja szkoła

    Przy ul. Warszawskiej znajduje się malowniczo położony budynek szkolny. Wzniesiony został w tzw. w stylu funkcjonalizmu w latach 1930 -1931. Dwupiętrowy, nakryty czterospadowym dachem, z wertykalnym, przeszklonym ryzalitem. Na szczycie frontonu umieszczono zegar, spełniający funkcje estetyczne i praktyczne. O jakim budynku mowa?

niedziela, 24 marca 2013

23 marca - Dzień meteorologii

     Dzisiejsze prognozy pogody przygotowywane są w dużym stopniu na podstawie bardzo zaawansowanych technik, jednak wciąż wykorzystuje się również metody tradycyjne. Od drugiej połowy XIX wieku regularnie także prowadzone są pomiary temperatury w różnych miejscach świata. Dziś prognozy pogody są integralną częścią naszego życia. 23 marca obchodzony jest jako Światowy Dzień Meteorologii, święto upamiętniające wejście w życie konwencji o utworzeniu Światowej Organizacji Meteorologicznej (WMO) w 1950 roku.

poniedziałek, 18 marca 2013

Miłosna - najpiękniejsze miejsce w Kwidzynie

    Miłosna przed wojną nosiła nazwę Liebenthal. Nie leżała także w granicach administracyjnych Kwidzyna. Stanowiła osobne przedmieście miasta, na trasie w kierunku Grudziądza. Dzisiejsza nazwa ogranicza się właściwie do terenów, na których leży zabytkowy kompleks stadniny koni, wcześniej jednak przedmieścia te ciągnęły się już od miejsca, w których wybudowano miejskie wodociągi (obecne Przedsiębiorstwo Wodociągów i Kanalizacji). W pierwszych wzmiankach, pochodzących z okresu średniowiecza, ta osada wymieniana jest jako miejskie pastwiska, użytkowane przez biskupa pomezańskiego i miasto, następnie jako folwark miejski.

czwartek, 14 marca 2013

Procesje Bożego Ciała

    Habemus Papam! Dziś wybrano nowego papieża. W zasadzie, to wczoraj, bo właśnie wybiła północ.  Stąd postanowiłam wybrać jakiś kwidzyński "wątek kościelny". Wybrałam Boże Ciało, gdyż jest to jedno z ważniejszych świąt katolickich. Przypada w czwartek pomiędzy 21 maja a 24 czerwca. W Polsce najwcześniej wprowadzono je w Krakowie i diecezji krakowskiej – w 1320 roku. Od XV wieku włączono do obchodów uroczystą procesję z Eucharystią z kościołów do czterech ołtarzy. Ołtarze były przybrane zielenią, a ustawiano je na terenie parafii. Odczytywano przy nich fragmenty z czterech Ewangelii i udzielano wiernym błogosławieństwa Przenajświętszego Sakramentu...

poniedziałek, 11 marca 2013

Z czego słynie Kwidzyn? Z groszku...

    Obecne Zakłady Przetwórstwa Owocowo- Warzywnego powstały w 1945 roku na bazie poniemieckiej fabryki konserw o nazwie "Ostkonserwenfabrik Marienwerder Gmbh". Fabryka ta została wybudowana w ramach planu gospodarczego "Ostpreussenplan". Budowie towarzyszyła silna propaganda na cześć aktualnej polityki Adolfa Hitlera, która głosiła szybką odbudowę gospodarczą Niemiec po traktacie wersalskim.

środa, 6 marca 2013

Pokłosie "Pokłosia"

    Właśnie rozpoczął się przegląd kina polskiego, organizowany przez DKF "Powiększenie". Sześć znakomitych filmów polskich, wyemitowanych w kwidzyńskim kinie przez trzy dni. W poniedziałek obejrzałam dwie produkcje: "Obławę" oraz "Pokłosie". Nie będę tutaj dokonywać ani oceny historycznej, ani recenzji. Jednak po obejrzeniu "Pokłosia" uznałam, iż można do tematyki tego filmu "dorzucić" kilka kwidzyńskich groszy...

sobota, 2 marca 2013

Rada miejska w średniowieczu

    Kwidzyńskie tradycje samorządowe sięgają średniowiecza. Już w 1287 roku istniała Rada – organ samorządu ustawodawczego i administracyjnego wybierany w Kwidzynie bezpośrednio przez ogół pełnoprawnych obywateli. Podstawowe jednak informacje o ustroju miasta pochodzą dopiero z przywileju z 1336 roku.

poniedziałek, 25 lutego 2013

Kilka epizodów z życia ministrantów

    Od samego początku sprawowania posługi bożej w Katedrze czyli od września 1945 roku, przy klasztorze Franciszkanów działali ministranci. Kilku przepisało się zaraz ze św. Trójcy, inni zaczęli "napływać" w momencie, gdy księża rozpoczęli naukę religii w kwidzyńskich szkołach. Na początku lat pięćdziesiątych zespół ministrantów liczył ponad 80 osób. Chłopców podzielono więc na grupy.

piątek, 22 lutego 2013

Wielka Mała Polska

    Cofnijmy się w czasie do lata roku 1920. Wtedy to na Powiślu Warmii i Mazurach został przeprowadzony plebiscyt. Jego wyniki zaskoczyły wszystkie strony, włącznie z samą Komisją Plebiscytową. Ostatecznie w wyniku głosowania Polska otrzymała na Powiślu 5 wsi, które nazwano potem „Małą Polską” i włączono do powiatu tczewskiego. Były to miejscowości: Bursztych, Kramrowo, Janowo, Nowe Lignowy i Małe Pólko. Stanowiły one jedyny przyczółek polski na prawym brzegu dolnej Wisły obok portu w Korzeniewie i dworca w Gardei.

niedziela, 17 lutego 2013

Orkiestra dęta

    Fundacja Rodzina Ediego ósmego lutego br. obchodziła swoje piąte urodziny. Podziękowaniem dla wszystkich, którzy na nie przybyli, był porywający recital Orkiestry Reprezentacyjnej Marynarki Wojennej RP. Siedziałam na widowni i przez chwilę zastanawiałam się, jakie były początki działalności orkiestry dętej w Kwidzynie? Bo przecież Orkiestra Dęta "Helikon" nie jest pierwszą tego typu w naszej powojennej historii miasta.

piątek, 15 lutego 2013

Po konkursie

    Konkurs o tytuł Bloga Roku w zasadzie dla mnie już się skończył. Galeria Historii Powiśla nie znalazła uznania jurorów, blog nie zakwalifikował się do najściślejszego finału. Mnie to nie zniechęca w żaden sposób. Można by powiedzieć: "Niestety, nie udało się nic strzelić, ale na szczęście nie straciliśmy też bramki".

niedziela, 10 lutego 2013

Kosmonauta w Kwidzynie

    Kwidzyńscy modelarze rakietowi odnosili naprawdę wiele sukcesów. Najważniejsze z nich, to zdobycie tytułu mistrza w 1963 roku przez Jana Berga, wielokrotne zwycięstwa w zawodach krajowych Piotra Grunta i Andrzeja Rabcewicza oraz zdobycie Memoriału im. Jurija Gagarina przez Tadeusza Króla w 1968 roku na zawodach w Toruniu. Najcenniejszą chyba nagrodą dla ambitnych modelarzy stała się wizyta kosmonauty Aleksieja Jelisiejewa w kwietniu 1972 roku.

środa, 6 lutego 2013

Modelarze na start

    Kwidzyn słynie z modelarstwa. Od ponad pięćdziesięciu lat młodzi modelarze punktują na różnych zawodach. Specjalnością koła w Kwidzynie jest modelarstwo lotnicze oraz rakietowe. Zapytaj kogokolwiek, gdzie w Kwidzynie mieści się modelarnia - odpowie chyba każdy. W Czarnej Sali przy ul. Słowiańskiej 13. I choć dziś jest to jedna z sekcji MTS Kwidzyn, swoje "prapoczątki" miała w Powiatowym Domu Kultury.

niedziela, 3 lutego 2013

Soter Nowierski - w poszukiwaniu informacji

    Powiatowy Dom Kultury w Kwidzynie powstał w 1954 roku. Pierwszym dyrektorem był Ryszard Matysiak. Od samego początku w PDK działały różne zespoły i grupy artystyczne. Jedną z nich była grupa sceniczna, którą opiekował się Soter Nowierski. Ta grupa teatralna w latach 1954-1955 zorganizowała aż 37 własnych przedstawień. Pieniądze pozyskane ze sprzedaży biletów wykorzystywane były na zakup potrzebnych dekoracji i strojów do kolejnych premier.

czwartek, 31 stycznia 2013

Blog Roku - Dziękuję za głosy oddane na "Galerię"

    Rozpoczął się kolejny etap konkursu Blog Roku 2012. Efekt przerósł moje najśmielsze oczekiwania. Prawie od początku konkursu blog znajdował się w pierwszej dziesiątce, stopniowo, mozolnie przesuwając się ku górze. Ostatecznie... przesunął się na pierwsze miejsce. Dziesięć blogów z największą ilością punktów, przechodzi do następnego etapu jakim jest ocena jurora czyli Agaty Passent.
    Bardzo, ale to bardzo dziękuję więc wszystkim którym się chciało i którzy oddali na "Galerię" swój głos. To głosowanie ma dla mnie jeszcze inną wartość. Każdego dnia dziesiątki osób miało okazję poczytać o naszej małej ojczyźnie. Mam nadzieję, że wielu z nich pozostanie z nami na dłużej, stając się stałymi czytelnikami tekstów. "Literackich i kulturalnych"...

„Usiądź się wygodnie na zydelku i ciut ciut poczytaj o Powiślu”

    W 2005 r., podczas jednego wykładów Klubu Małej Ojczyzny Kwidzyńskiej, profesor Mieczysław Jankiewicz opowiedział o pewnym zdarzeniu. Są pierwsze dni września 1945 r. Uczniowie – dzieci repatriantów, dzieci „miejscowych”, dzieci przybyszów z centralnej Polski rozpoczynają rok szkolny. Jest lekcja języka polskiego. Prowadzi polonista o nazwisku Bator. Polonista sprawdzając listę obecności mówi do każdego wywołanego ucznia: mów coś! Zastanawiał się i po chwili pytał: czy to Stanisławowskie? – Tak. Mów coś! – Zagłębie Śląsko Dąbrowskie? – Tak. Mów coś...  Trzydzieścioro dzieci i każde mówiło innym językiem polskim. Z tej plątaniny z czasem powstał pewnego rodzaju „stop” –  język, którym my mówimy dzisiaj.

środa, 30 stycznia 2013

Wielki pomnik w małym mieście

    Polacy lubią stawiać pomniki i równie chętnie lubią je wyburzać, w zależności od epoki, w jakiej się aktualnie znajdują. Kwidzyn nie był miastem odosobnionym w tej "materii", a dobrym przykładem jest (był) pomnik Janka Krasickiego. Janek Krasicki - polski komunista, nie zasługiwał na takie uhonorowanie jak pomnik, ale to nie powód, żeby zapominać o tej części historii naszego miasta. O życiorysie tego "wątpliwego bohatera" pisać nie będę, odsyłam zainteresowanych do szeroko dostępnej literatury.

niedziela, 27 stycznia 2013

Zuchwała kradzież obrazu

    Była dość ciemna noc z czwartku na piątek 19 lipca 1979 roku. Dwóch młodych mężczyzn podeszło do ściany kaplicy Groebenów. Tylko z tej strony okna są w miarę nisko. Mężczyźni wybijają szybę. Wchodzą do środka. Od razu udają się do nawy głównej i rozbijają skarbonki... Czy to początek nowej powieści? Nie - ta historia wydarzyła się naprawdę.

Zagłosuj na mnie smsem na nr 7122 o treści: E00475

Jeszcze tylko do 31 stycznia 2013, a więc do czwartku, można głosować NA mój BLOG w konkursie na BLOG ROKU 2012. Jest mi niezmiernie miło i naprawdę z całego serca dziękuję wszystkim, którzy już oddali ma mnie swój głos. To także przecież promocja naszego miasta gdzieś dalej, wśród internautów, blogerów, czytelników. WSZYSTKIM, KTÓRZY ZECHCĄ JESZCZE GŁOSOWAĆ NA "Galerię historii Powiśla" SERDECZNIE DZIĘKUJĘ  :)

środa, 23 stycznia 2013

W kwidzyńskim światku lalek

    Mamo, kup mi lalkę. Zobacz, ta jest śliczna!. Kup mi proszę!
Z czego zrobiona była ów lalka? Z masy papierowej. W jaki sposób? Najpierw przygotowywano wygotowaną papierową pulpę, którą wygniatano w metalowych formach. Tak powstawały główki i korpusy. Konsystencja masy papierowej nie pozwalała na tworzenie drobnych detali, dlatego w papierowej papce nie wstawiano ruchomych oczu, a włosy były "rzeźbione" w rozmokłym papierze. Dopiero późniejsze modele miały ruchome oczy i włosy. No i ostatnie pytanie: gdzie robiono takie lalki? Oczywiście w Kwidzynie!

czwartek, 17 stycznia 2013

Znaczek z napisem Marienwerder

    Stare gazety zawsze przykuwają moją uwagę. Podobnie jak stare przedmioty, które mają coś w sobie. Coś co może trudno określić, ale daje się to wyczuć, kiedy bierzemy do ręki stare naczynie, wieszak, książkę itp. Gazety mają tę przewagę nad innymi przedmiotami, że nie tylko są świadkami wydarzeń, w sąsiedztwie których powstały, ale dokładnie przekazują o nich informacje. Jakiś czas temu wpadła w moje ręce gazeta z 1945 roku.

piątek, 11 stycznia 2013

Tragedia nad Wisłą

    Był lipiec 1949 roku. Chłopcy grali w piłkę, a spoceni poprosili, o pozwolenie na kąpiel. O. Tadeusz niechętnie się na to zgodził, określając obszar wody, gdzie łatwo można było osiągnąć grunt. Jeden z chłopców nie zważając na przestrogi zaczął odpływać. Być może chciał zaimponować kompanom. Nie pomogły nawoływania. 

poniedziałek, 7 stycznia 2013

Joseph Ratzinger w Kwidzynie? cz.3

    Wykluczam taką możliwość, aby Joseph Ratzinger był w Kwidzynie jako oficjalny gość. Możnaby zatem zadać pytanie, czy był nieoficjalnie - jako osoba prywatna, może specjalnie, może przejazdem. Zakładam, że nie mógł być przed 1979 rokiem, skoro sam mówił w wywiadzie radiowym, że był to jego pierwszy pobyt w naszym kraju.